Owsica jest popularną chorobą przewodu pokarmowego, która dotyczy przeważnie dzieci. Czy zakażenie owsikami w ciąży jest możliwe? Jakie są przyczyny i objawy owsicy ciężarnych? Czy istnieją bezpieczne sposoby na pozbycie się pasożytów z organizmu kobiety oczekującej na poród?
Przyczyny i objawy owsików w ciąży
Najczęstszą przyczyną zakażenia owsikami jest nieumyślne połknięcie jaj pasożyta, co w większości przypadków jest następstwem nieprzestrzegania podstawowych zasad higieny. Owsica niezwykle często stanowi następstwo spożywania nieumytych warzyw i owoców lub wskutek niedokładnego mycia rąk przed posiłkami czy po wizytach w toalecie. Ponadto pasożytnicze jaja mogą przedostać się do organizmu kobiety drogą wziewną np. wraz z kurzem, gdyż niejednokrotnie owsiki znajdują się na przedmiotach codziennego użytku, bieliźnie czy pościeli. Oprócz tego nie można wykluczyć sytuacji, w której infekcja owsikami nastąpi wskutek kontaktu z zarażonym dzieckiem – jaja pasożyta mogą znajdować się na powierzchni jego skóry lub pod paznokciami.
Owsica w ciąży wywołuje identyczne objawy jak w przypadku choroby u dzieci. Głównymi symptomami wskazującymi na zakażenie owsikami są:
- bóle i zawroty głowy
- trudności z zaśnięciem
- ogólne osłabienie, sińce pod oczami
- problemy z zachowaniem koncentracji
- brak apetytu, czasami spadek masy ciała
- uciążliwy świąd w obrębie odbytu, niekiedy także w pochwie
- rozdrażnienie i niepokój, którym towarzyszy obgryzanie paznokci
- problemy żołądkowe, zwłaszcza w postaci dolegliwości bólowych brzucha
Leczenie owsików w ciąży
Jednym z najskuteczniejszych sposobów na zwalczanie owsików jest stosowanie leków przeciw pasożytniczych. Preparaty jak mebendazol czy pyrantel wykazują sporą skuteczność w przeciwdziałaniu owsicy, ale ich stosowanie w ciąży stoi pod dużym znakiem zapytania. Są to leki z kategorii C, co oznacza, że nie są rekomendowane dla kobiet. Istnieje bowiem duże ryzyko występowania poronień – dlatego ich użycie, jeżeli lekarz uzna to za słuszne, jest może wyłącznie pod koniec ciąży.
Bezpieczniejszym sposobem jest zmiana dotychczasowych nawyków żywieniowych. Dieta kobiet ciężarnych, które zostały zakażone owsikami, powinna zawierać:
- duże ilości błonnika i pełnowartościowego białka
- produkty kiszone będące naturalnymi probiotykami
- naturalne produkty antypasożytnicze np. czosnek, pestki dyni
- niewielką zawartość węglowodanów prostych i całkowity brak słodyczy
Zaleca się zachować ostrożność w stosowaniu kuracji przeciwrobaczych na bazie ziół. Warto uprzednio skonsultować się z lekarzem czy zastosowanie wysoce skutecznego wrotyczu lub ziela piołunu nie okaże się niebezpieczne dla przebiegu ciąży.
Dużą rolę w przeciwdziałaniu owsikom odgrywa higiena osobista i najbliższego otoczenia. W tym celu zalecane jest:
- codzienna zmiana bielizny
- dokładne dezynfekowanie łazienki
- systematycznie mycie rąk przed posiłkiem, po wizycie w toalecie i kontakcie ze wszelkimi przedmiotami, które mogą stanowić siedlisko jaj
- staranne czyszczenie kurzu w pomieszczeniach, regularnie zmienianie pościeli i wietrzenie pomieszczenia
- pranie odzieży, pościeli, ręczników i innych przedmiotów należących do matki i dziecka
regularne mycie się i dokładne czyszczenie okolic odbytu gdzie zwykle znajdują się jaja
Niewskazane jest współdzielenie ręczników, szczotek do włosów, gąbek do ciała i innych przedmiotów związanych z higieną. Kobiety w ciąży muszą dbać nie tylko o własną higienę, ale pozostałych domowników – dzięki temu zminimalizują ryzyko potencjalnego zakażenia.
Bibliografia:
- Hadaś E., Derda M. „Pasożyty – zagrożenie nadal aktualne.” Problemy Higieny i Epidemiologii 2014, 95(1): 6-13.
- Popielska J., Marczyńska M. „Zakażenia pasożytnicze przewodu pokarmowego.” Standardy Medyczne/Pediatria 2013, 10: 474-479.
- Szałek E., Grześkowiak E. „Bezpieczeństwo farmakoterapii w okresie ciąży.” Farmacja Współczesna 2008, 1: 109-115.
