Owsica jest chorobą pasożytniczą zaliczaną do grona schorzeń określanych mianem robaczyc. Owsiki są niewielkimi robakami, które bytują w dziecięcym przewodzie pokarmowym i stanowią przyczynę szeregu uciążliwych dolegliwości. Jedną z metod diagnostycznych pozwalających na potwierdzenie obecności owsików jest badanie kału. Jak je wykonać i pobrać próbkę do analizy?
Na czym polega badanie kału na owsiki?
Badanie polega na ocenie przy pomocy mikroskopu próbki masy kałowej, która została pobrana od osoby z podejrzeniem owsicy lub innej choroby pasożytniczej. Analiza próbki kału jest dość wiarygodnym testem diagnostycznym, ale niejednokrotnie poleca się wykonać badanie kilkukrotnie lub przeprowadzić badania uzupełniające np. wizualną ocenę okolicy odbytu bądź pobranie materiału z odbytnicy za pomocą taśmy celofanowej, którą bada się pod mikroskopem. Powodem wykonania dodatkowych badań jest fakt, że jaja i larwy owsików nie muszą występować w masie kałowej chorego. Wówczas najczęściej się je spotyka w fałdach odbytu.
W jaki sposób pobrać próbkę kału do badania w kierunku owsików?
- Stolec należy oddać do naczynia jednorazowego (np. plastikowy talerz lub papierowa tacka) bądź do czystego, wyparzonego wrzątkiem i wysuszonego naczynia (np. nocnik).
- Przy pomocy specjalnej i jednorazowej łyżeczki/szpatułki z pojemnika transportowego należy pobrać próbkę masy kałowej z różnych części świeżo oddanego stolca. Ilość kału potrzebnego do badań powinna wynosić nie mniej niż połowę wydalonej objętości. Próbki należy umieścić w pojemniczku transportowym i szczelnie zamknąć.
- Pojemnik należy opisać – imię, nazwisko i wiek pacjenta oraz data oddania stolca – i dostarczyć do laboratorium w dniu pobrania próbki. Jeżeli materiał ma zostać przekazany do analizy na kolejny dzień, to wówczas pojemnik z kałem musi być przechowywany w temperaturze od 2 do 8ºC (np. w lodówce).
Zestaw do badań (pojemniczek i łyżeczkę) można pobrać z laboratorium diagnostycznego lub zakupić w aptece.
Jak interpretować wyniki badań kału na owsiki?
Pozytywny wynik (+) analizy próbki kału oznacza obecność pasożytów w organizmie. Wówczas niezbędne jest wdrożenie leczenia parazytologicznego – zarówno u osoby badanej, jak i pozostałych członków rodziny. Leczenie osób z najbliższego otoczenia stanowi formę profilaktyki rozprzestrzeniania się uciążliwej choroby. Negatywny wynik (-) oznacza brak owsików, ale jak zostało wcześniej wspomniane, badanie warto wykonać ponownie po kilku dniach i uzupełnić o wymaz około odbytniczy w formie testu taśmy celofanowej.
Kiedy wykonać badanie kału na owsiki?
Analiza próbki kału jest rekomendowana osobom, które przejawiają objawy wskazujące na owsice. Zakażenie organizmu owsikami wiąże się z występowaniem charakterystycznych symptomów:
- zgrzytanie zębami
- trudności ze skupieniem
- zaburzenia snu/bezsenność
- uciążliwy świąd okolicy odbytu
- rozdrażnienie, nadpobudliwość psychoruchowa
- spadek masy ciała i wyraźne zmniejszenie apetytu
- problemy pokarmowe np. nudności, wymioty, ból brzucha
Wykonanie badań jest formą różnicowania owsicy z innymi chorobami. Zgrzytanie zębami, zwane potocznie bruksizmem, może stanowić następstwo zaburzeń lękowych, wad anatomiczno-funkcjonalnych zgryzu i stawów skroniowo-żuchowywch czy stosowania niektórych leków. Natomiast ból brzucha i inne zaburzenia pokarmowe są częstymi objawami np. dysbiozy jelitowej czy zatruć. Pozytywny wynik wykonanego testu pozwala potwierdzić diagnozę lekarską i rozpocząć leczenie przyczynowe występujących dolegliwości.
Bibliografia:
- Hadaś E., Derda M.. „Pasożyty – zagrożenie nadal aktualne.” Probl Hig Epidemiol 2014, 95(1): 6-13.
- https://diag.pl/pacjent/poradnik-pacjenta/przygotowanie-do-badan-kalu/
- https://wylecz.to/badania-laboratoryjne/badanie-kalu-na-pasozyty-jaja-pasozytow/
- https://www.certus.med.pl/pl/baza-wiedzy/jak-przygotowac-sie-do-badan-laboratoryjnych/zasady-pobrania-materialu-do-badan-kalu
- https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/badania/badanie-kalu-na-pasozyty-wyniki-kiedy-i-jak-wykonac-badanie-aa-j2Da-45Pg-my9t.html
