Leczenie infekcji pasożytniczych niejednokrotnie wymaga zastosowania środków farmakologicznych. Pośród dużej liczby leków przeciwdziałających pasożytom należy zwrócić uwagę na pyrantel. Jakie jest jego działanie i kiedy warto go stosować?
Pyrantel – co to za lek i jak działa?
Pyrantel jest lekiem przeciwpasożytniczym, który jest w głównej mierze wykorzystywany do zwalczania robaków obłych (obleńców) gnieżdżących się w obrębie przewodu pokarmowego. Stosowanie pyrantelu prowadzi do uśmiercenia pasożytów – lek przyczynia się do zahamowania ich przewodnictwa nerwowo-mięśniowego, co powoduje upośledzenie ich zdolności ruchowych. Nieruchome robaki zostają następnie wydalone z organizmu wraz z masą kałową. Pyrantel jest stosowany do zwalczania dojrzałych form pasożytów, nie wykazuje skuteczności w zwalczaniu larw.
Leki zawierające pyrantel są dostępne w dwóch formach – doustnej zawiesiny (Pyrantelum Owix) i doustnych tabletek (Pyrantel Polpharma). Preparaty z pyrantelem wykazują wyjątkowo kiepskie wchłanianie z przewodu pokarmowego. Leki z tą substancją są dostępne bez recepty – pyrantel jest również stosowany w przypadku chorób pasożytniczych u zwierząt i występuje w formie specjalnej pasty na odrobaczanie.
Wskazania do użycia pyrantelu
Leki z pyrantelem są polecane osobom borykającym się z zakażeniem obleńcami. Oznacza to, że preparaty z tym składnikiem sprawdzą się w przypadku infekcji wywołanej przez:
- glistę ludzką
- owsika ludzkiego
- nekatora amerykańskiego
- tęgoryjca dwunastniczego
Pyrantel okaże się jednak nieskuteczny wobec popularnych tasiemców czy włosogłówek, które należą do zupełnie innego typu pasożytów.
Jak stosować pyrantel?
Leczenie pyrantelem jest ściśle uzależnione od rodzaju pasożyta, który ma zostać zwalczony przy pomocy preparatu. Gdy problemem jest glistnica lub owsica to wówczas poleca się zastosować dawkę 10 mg pryantelu/kg mc, przy czym farmakoterapia dotyczy wszystkich domowników. W przypadku zakażenia tęgoryjcem dwunastniczym wykorzystuje się podobną dawkę przez 3 kolejne dni. Natomiast przy infekcji nekatorem amerykańskim poleca się zastosować porcję 20 mg pyrantelu/kg mc ciała przez kolejne 48 godzin. Lek wykazuje słabe wchłanianie z przewodu pokarmowego i dlatego poleca się go stosować w czasie bądź po posiłku.
Pyrantel – działania niepożądane i interakcje z innymi lekami
Głównym przeciwwskazaniem do stosowania pyrantelu jest nadwrażliwość organizmu. Skutki uboczne stosowania leków z tym składnikiem są rzadkie i zwykle objawiają się w formie:
- biegunki
- osłabienia
- bólu brzucha
- braku łaknienia
- nudności i wymiotów
- bólu i zawrotów głowy
- problemów ze snem (bezsenność lub wzmożona senność)
Pyrantel jest przeważnie bezpieczny w użyciu z innymi lekami. Warto jednak wiedzieć, że może on doprowadzić do wzrostu stężenia teofiliny i zwiększenia ryzyka występowania działań niepożądanych (np. niepokój, zaburzenia rytmu serca, drgawki czy wymioty i biegunka).
Albendazol czy Pyrantel – co wybrać?
Oba leki są niezwykle często wymieniane jako skuteczne środki farmakologiczne do walki z pasożytami. Pyrantel jest łatwo dostępny, gdyż można go zakupić bez recepty, ale jego zastosowanie jest ograniczone wyłącznie do robaków obłych. Działanie pyrantelu opiera się o porażenie systemu nerwowo-mięśniowego pasożyta.
Z kolei albendazol hamuje funkcje trawienne robaków i w ten sposób uniemożliwia im przyswajanie glukozy, co jest możliwe wskutek procesu inhibicji polimeryzacji tubuliny. Albendazol można wykorzystać także w leczeniu infekcji wywołanych przez tasiemce, węgorkę jelitową czy włosogłówkę ludzką. Niemniej jednak jest lekiem dostępnym wyłącznie na receptę.
Bibliografia:
- https://www.doz.pl/leki/w1018-Pyrantel
- https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=700
- https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=49
- https://www.doz.pl/leki/w1381-Albendazol
